De Belgische en Europese NGO's Nature & Progrès en PAN Europe hebben de Belgische Raad van State gezamenlijk verzocht de toelating van twee insecticiden op basis van cypermethrin onmiddellijk op te schorten. Voor de NGO's zijn deze toelatingen niet in overeenstemming met de Europese verordening inzake bestrijdingsmiddelen. De Belgische autoriteiten stellen de burgers en het milieu systematisch en ten onrechte bloot aan tal van bijzonder giftige stoffen waarvoor alternatieven bestaan.
Martin Dermine, uitvoerend directeur van PAN Europe: "Cypermethrin is een stof waarvan bekend is dat deze bijzonder giftig is voor bijen en in het water levende soorten en waarvan sterk wordt vermoed dat deze de hormoonhuishouding bij mensen verstoort.”
Onder druk van verschillende lidstaten is de stof in 2021 door de Europese Commissie met zeven jaar verlengd, op voorwaarde dat het in de handel brengen ervan nu strenger wordt gereguleerd.
Marc Fichers, secretaris-generaal van Nature & Progrès België: "Sinds de Europese verlenging is cypermethrin door de EU aangemerkt als een van de gevaarlijkste pesticiden voor de menselijke gezondheid en het milieu. Deze stoffen kunnen door de lidstaten alleen in een bestrijdingsmiddel worden toegelaten wanneer is aangetoond dat zij niet kunnen worden vervangen door een of meer alternatieven die veiliger zijn voor de menselijke gezondheid en het milieu.”
In de bestreden toelatingen (Zie de speciale fytoweb-pagina's: APHICAR 100 EW en SHERPA 100 EW) hebben de Belgische autoriteiten niet de moeite genomen om een vergelijkende beoordeling uit te voeren van het product dat cypermethrin bevat en de beschikbare chemische en niet-chemische alternatieven. In tegenstelling tot wat de EU-verordening voorschrijft, zagen zij af van het idee van een vervanging van deze producten, die in plaats daarvan werden toegelaten op een groot aantal gewassen, waaronder granen, kool en wijnstokken.
Wegens de giftigheid van de stof hebben de NGO's bij de Raad van State een verzoek ingediend om deze twee vergunningen met spoed op te schorten.
Salomé Roynel, Campaigner bij PAN Europe concludeerde: "De Belgische procedure is ontworpen om elke vorm van vervanging van deze giftigste pesticiden door veiligere alternatieven te voorkomen. Wij roepen de Belgische Raad van State op om deze praktijk, die in strijd is met de Europese verordening inzake pesticiden en waardoor burgers en milieu zonder enige rechtsgrondslag worden blootgesteld aan deze bijzonder giftige stof, te bestraffen."
De door de NGO's aan de kaak gestelde Belgische procedure wordt beschreven in nationale richtsnoeren (Zie de Gids voor benchmarking in België) die, naast de omzetting van de Europese aanbevelingen, een reeks nationale voorwaarden scheppen waaronder België zijn verplichting om de meest toxische pesticiden te vervangen, kan ontlopen.
In mei 2022 kwam België naar voren als de lidstaat waar het vaakst residuen van de giftigste bestrijdingsmiddelen worden aangetroffen (Zie het Rapport Forbidden Fruit).
Achtergrond
Cypermethrin is een insecticide dat behoort tot de familie van de pyrethroïden. Het wordt veel gebruikt in de landbouw voor de bestrijding van een groot aantal soorten, waaronder bladluizen, rupsen, snuitkevers en vliegen.
De stof werd in 2005 voor het eerst op Europees niveau goedgekeurd voor 10 jaar. Na herhaaldelijke vertragingen in de herbeoordelingsprocedure is de geldigheidsduur ervan vijf keer verlengd, tot de verlenging in 2021 als kandidaat voor vervanging.
In België wordt cypermethrin gebruikt in een groot aantal graangewassen, waaronder tarwe, gerst, haver, spelt en rogge, maar ook op groenten (waaronder kool en aardappelen), wijnstokken en sierplanten. De Belgische bevoegde autoriteiten hebben voor deze of enige andere stof nooit substitutie toegepast.
Cypermethrin is door PAN Europe genoemd als een van de 12 giftigste stoffen, en daarom roept de NGO op tot een onmiddellijk verbod.
Zie hier voor meer informatie over de Toxic 12.
Contact:
- PAN Europe, Salomé Roynel, +32 2 318 62 55, salome [at] pan-europe.info
- Nature & Progrès Belgique, Marc Fichers, +32 473 65 36 32, marc.fichers [at] natpro.be
